Το Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών στη Φιλολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου

Το Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου ιδρύθηκε το 1995 και το Πρόγραμμα Σπουδών που υιοθετήθηκε τότε ίσχυε μέχρι το 2006 όταν και έγιναν οι πρώτες αλλαγές. Η διδασκαλία των μαθημάτων που σχετίζονται με την Ελληνική Γλώσσα διεξάγεται από 16 διδάσκοντες κατά το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017. Ενδεικτικά, κάποια από τα μαθήματα τα οποία διδάσκονται είναι η Σύγχρονη και Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Ελληνική Γραμματική, Μετάφραση,Ελληνική Λογοτεχνία, Βαλκανολογία και Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας.

Το ακαδημαϊκό έτος 2006–2007 στη Σχολή μας εγγράφηκε η πρώτη γενιά με το αναμορφωμένο Πρόγραμμα Σπουδών Γλώσσα, Λογοτεχνία, Πολιτισμός. Σκοπός του ακαδημαϊκού αυτού Προγράμματος είναι να προσφέρει στο φοιτητή τη δυνατότητα απόκτησης και άλλων γνώσεων από άλλες επιστήμες, π.χ. Βιβλιοθηκονομία, Πληροφορική, Φιλοσοφία, Παιδαγωγική, Ψυχολογία, Οικονομία και άλλες κοινωνικές επιστήμες που θα του εξασφαλίσουν επιστημονική και επαγγελματική πληρότητα, τελειοποίηση και πρακτική εφαρμογή των γνώσεων που απέκτησε καθώς και ικανότητα διεπιστημονικής προσέγγισης. Με το Πρόγραμμα Γλώσσα, Λογοτεχνία, Πολιτισμός θεωρούσαμε ότι οι φοιτητές θα αποκτούσαν τις θεωρητικές γνώσεις που είναι απαραίτητες για να ασχοληθούν με μια επιστημονική ερευνητική εργασία σ’ αυτό το επιστημονικό πεδίο και ότι αποτελεί τη βάση για τη συνέχεια των σπουδών τους σε μεταπτυχιακές σπουδές (master). Με την έναρξη της διαδικασίας μεταρρύθμισης της Ανώτατης Εκπαίδευσης και της εφαρμογής των καινούριων διδακτικών μεθόδων, ήδη μπορούμε να διακρίνουμε μερικά αποτελέσματα της μέχρι τώρα μεταρρύθμισης στη Φιλολογική Σχολή, σύμφωνα με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις γλώσσες (CEFR) και της διακήρυξης της Bologna, η οποία εφαρμόζεται στο Πανεπιστήμιό μας από το ακαδημαϊκό έτος 2006–2007.
 

Φέτος στο Τμήμα μας εγγράφηκε η 20η γενιά σπουδαστών, ή η 9η γενιά σύμφωνα με το αναμορφωμένο Πρόγραμμα Σπουδών. Συγκεκριμένα σε καθένα από το Α' και Β' έτος φοιτούν 65 φοιτητές, στο Γ' έτος 45 και στο Δ' έτος 70 φοιτητές. Το Σεπτέμβριο του 2010 αποφοίτησαν οι πρώτοι φοιτητές μετά την αναμόρφωση του Προγράμματος. Σε σύγκριση με το παλαιό Πρόγραμμα, οι φοιτητές τώρα πρέπει να εξεταστούν επιτυχώς σε περισσότερα μαθήματα για την απόκτηση του ακαδημαϊκού τίτλου «Πτυχιούχος Φιλόλογος Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας». 

Το ενδιαφέρον για τις Νεοελληνικές Σπουδές από την αρχή ήταν πολύ μεγάλο, γεγονός που σημαίνει ότι κάθε φορά ο αριθμός των ενδιαφερομένων ήταν διπλάσιος σε σχέση με τους εγγεγραμμένους φοιτητές. Όσον αφορά το σύστημα εισαγωγής των φοιτητών στη Φιλολογική Σχολή, η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής: οι φοιτητές επιλέγουν αρχικά τη Φιλολογία για την οποία ενδιαφέρονται (έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε 29 Φιλολογίες), στη συνέχεια υποβάλλουν μια αίτηση στην εν λόγω Φιλολογία και συμμετέχουν στις εισαγωγικές εξετάσεις οι οποίες αποτελούνται από μία γραπτή εξέταση στη Σερβική Γλώσσα και εξέταση σε μία ξένη γλώσσα την οποία έμαθαν στο σχολείο ή σε κάποιο φροντιστήριο ξένων γλωσσών. 

Εκτός από κάποια πιλοτικά προγράμματα για την εκμάθηση της Ελληνικής Γλώσσας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ένα Δημοτικό Σχολείο και ένα Γυμνάσιο – Φιλολογικό Τμήμα), η Νέα Ελληνική διδάσκεται σε πολλά φροντιστήρια σε όλη την σερβική επικράτεια, καθώς και στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού Βελιγραδίου από το 2009. Σύμφωνα με έρευνες που έχουνε γίνει μεταξύ των φιλολογιών που προσφέρονται και από τα στατιστικά στοιχεία που εξήχθησαν, αποδεικνύεται με ακρίβεια ότι η ζήτηση για τις Νεοελληνικές Σπουδές στη Σερβία είναι πραγματικά μεγάλη και ότι η Νέα Ελληνική Γλώσσα όντως κατατάσσεται στην ομάδα των ισχυρών γλωσσών στη Φιλολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου. Ενδεικτικά παρουσιάζεται το ακόλουθο γράφημα, όπου η ελληνική κατέχει την τρίτη θέση μετά τα Ισπανικά και τα Αγγλικά.

Πέραν τούτου, ο μελλοντικός μας στόχος είναι να αυξηθεί ο αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών και να συνεχιστεί η επέκταση της διδασκαλίας της Ελληνικής ως ξένης γλώσσας. Τα τελευταία τρία χρόνια το Τμήμα μας έστειλε με υποτροφία πάνω από εκατό φοιτητές σε προγράμματα διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας που διοργανώνονται σε Ελλάδα και Κύπρο, οι οποίοι σημείωσαν πολύ υψηλές επιδόσεις. Για τη συμμετοχή των φοιτητών μας σε αυτά τα εντατικά προγράμματα έχουν προκαθοριστεί συγκεκριμένα κριτήρια επιλογής. Ως απόδειξη θα μπορούσε να εκληφθεί το γεγονός ότι όλοι οι πρωτοετείς και δευτεροετείς φοιτητές μας που παρακολουθούν μαθήματα προσαρμοσμένα στα πρότυπα της διαδικασίας της Bologna και που μετείχαν στα θερινά εντατικά προγράμματα εκμάθησης της Ελληνικής στα Σχολεία Νέας Ελληνικής Γλώσσας των Πανεπιστημίων της Ελληνικής και της Κυπριακής Δημοκρατίας κατατάχθηκαν
σε τμήματα πιο προχωρημένου επιπέδου (όπως Β2 και Γ1), γεγονός που δείχνει ότι κατείχαν υψηλότερο επίπεδο γνώσεως της Ελληνικής. 

Πρέπει να τονιστεί ότι η Σχολή μας έχει ουσιαστικά γίνει κέντρο διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας για όλα τα δυτικά Βαλκάνια, καθώς δεχόμαστε υποψηφίους από την Κροατία, τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Επιπλέον, το Υπουργείο Παιδείας της Σερβίας αποδέχτηκε την πρωτοβουλία του Τμήματός μας, την οποία υποστήριξαν οι Πρέσβεις της Ελληνικής και της Κυπριακής Δημοκρατίας, να διδάσκεται η Ελληνική Γλώσσα σε δημοτικά σχολεία και σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Επιπλέον, έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον για την εκμάθηση της Ελληνικής Γλώσσας σε Στρατιωτικές Σχολές και Ακαδημίες.
 

Επιστημονική δραστηριότητα του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών

Γεγονός είναι ότι πολλά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα ενδιαφέρονται να συνεργαστούν μαζί μας και ότι διάφοροι καθηγητές με πολύ ενδιαφέρον πραγματοποίησαν διαλέξεις στους φοιτητές μας από την ίδρυση του Τμήματος ως σήμερα. Επίσης, πολλοί καθηγητές έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να διδάξουν στο Τμήμα και αντίστροφα να δεχτούν τους πτυχιούχους φοιτητές μας σε μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές. Έχουμε δημιουργήσει εξαιρετικά καλές σχέσεις και με το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας, κάτι που δεν ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια. Με σκοπό την προώθηση του επιστημονικού τομέα Νεοελληνικών Σπουδών, τα τελευταία χρόνια διοργανώσαμε πέντε επιστημονικά συνέδρια με καλεσμένους και συμμετέχοντες από το εξωτερικό, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Επιστημών της Δημοκρατίας της Σερβίας και σε συνεργασία με άλλους εκπαιδευτικούς οργανισμούς, π.χ. με τη Φιλοσοφική Σχολή του Νόβι Σαντ, την Εταιρεία Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας της Σερβίας, τον Σύλλογο Νεοελληνιστών της Σερβίας και την Εταιρεία Φίλων του Νίκου Καζαντζάκη με θέματα:
1. Η ελληνική κληρονομιά στο σερβικό πολιτισμό
2. Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία σήμερα (υπότιτλος: ΕΛΛΗΝΙΚΑ)
3. 50 χρόνια από το θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη
4. Ferdinande de Saussure – 100 χρόνια διδασκαλίας της Γενικής
Γλωσσολογίας
5. Το Αρχαίο δράμα και η μεταγενέστερη αποδοχή του.

Παρακάτω παρατίθεται και ο σύνδεσμος του Τμήματος.
http://www.neohelenistika.com/ 

http://www.fil.bg.ac.rs/lang/sr/katedre/neohelenske-studije/ 

Η Ελληνική Γλώσσα στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου ως δεύτερη γλώσσα ή γλώσσα επιλογής

Η Ελληνική Γλώσσα επίσης διδάσκεται στη Φιλολογική Σχολή ως δεύτερη ξένη γλώσσα, για τους φοιτητές άλλων Τμημάτων. Με την έναρξη των σπουδών, οι φοιτητές είναι υποχρεωμένοι να επιλέξουν τουλάχιστον μια ακόμη γλώσσα από τις 25 γλώσσες επιλογής. Οι φοιτητές κατά τη διάρκεια του πρώτου και δεύτερου έτους των σπουδών τους παρακολουθούν εντατικά μαθήματα «δεύτερης» γλώσσας. Μετά από τετράωρα μαθήματα που παραδίδονται για δύο χρόνια, οι φοιτητές είναι σε θέση να διαβάζουν απλά κείμενα και να συνεννοούνται γραπτώς και προφορικώς με άνεση.

Ο αριθμός των φοιτητών που παλιά παρακολουθούσαν αυτό το μάθημα κυμαινόταν μεταξύ 15 και 25 φοιτητών. Από το 2002 και μεταγενέστερα η ανταπόκριση και το ενδιαφέρον των φοιτητών αυξανόταν σταδιακά. Με την έναρξη των ελληνικών επενδύσεων ανοίγουν αρκετές ελληνικές εταιρείες, πράγμα που σημαίνει ότι οι ελληνομαθείς βρίσκουν πιο εύκολα απασχόληση. Να σημειωθεί δε ότι η Ελλάδα αποτελεί τον τέταρτο μεγαλύτερο επενδυτή στη Σερβία. Την τελευταία δεκαετία η Ελληνική Γλώσσα αποτελεί μια από τις πιο δημοφιλείς γλώσσες μεταξύ των φοιτητών μας, δεδομένου ότι τα ακαδημαϊκά έτη 2008–2009 και 2009–2010 περίπου εκατό φοιτητές δήλωσαν το μάθημα αυτό. Η επικοινωνιακή προσέγγιση στη διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας εστιάζεται στην προσαρμογή της χρήσης της γλώσσας στο εκάστοτε επικοινωνιακό πλαίσιο. Στο επίκεντρο της διδασκαλίας είναι οι τέσσερις επικοινωνιακές δεξιότητες, χρησιμοποιώντας σωστά τη γραμματική. Οι φοιτητές προετοιμάζονται για την επιτυχή απόκτηση γνώσεων επιπέδου Α1 στο πρώτο έτος και A2 στο δεύτερο έτος. 

Η Ελληνική Γλώσσα με την πάροδο του χρόνου γίνεται όλο και πιο δημοφιλής, όχι μόνο στο Βελιγράδι αλλά και στις άλλες πόλεις της Σερβίας και την επιλέγουν όλο και περισσότεροι φοιτητές. Έτσι η ελληνική δε διδάσκεται μόνο στο Βελιγράδι, αλλά και στις άλλες δυο μεγαλύτερες πόλεις της Σερβίας. Στη Νις λειτουργεί ο Τομέας Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου του Νις και στο Νόβι Σαντ ως γλώσσα επιλογής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Νόβι Σαντ.

Όσον αφορά τώρα τη συμμετοχή του Τμήματος στη Σκυταλοδρομία, την εποπτεία του προγράμματος έχει η αποσπασμένη για δεύτερη χρονιά δασκάλα Χριστοπούλου Σοφία και συνολικά συμμετέχουν 9 φοιτητές και φοιτήτριες. Συγκεκριμένα από το Γ' έτος οι:

• Jovanović Aleksandar
• Nešović Jovana
• Janković Andrea 
• Cvitak Tamara και  
• Jovanović Katarina

ενώ από το Δ' έτος οι:

• Kerekeš Anita
• Lazarević Aleksandra
• Milić Stefan και
• Djukanović Ivana

Τόσο η υποφαινόμενη όσο και οι φοιτητές μας, ανυπομονούμε για αυτό το ταξίδι που μόλις ξεκίνησε...